Mười ngày qua, giá vàng đã tăng thêm 7% và cũng trong 10 ngày qua, từ mức thấp hơn giá vàng thế giới 300 nghìn/lượng, đã có lúc giá vàng trong nước lập đỉnh, cao hơn tới 2 triệu đồng/lượng.
Sau sự can thiệp của Ngân hàng Nhà nước, giá vàng đã dịu lại và theo sát hơn diễn biến của thị trường. Khi những diễn biến nóng qua đi, là thời điểm mà giới kinh doanh, nhà đầu tư và các chuyên gia đồng loạt đặt ra chữ “nếu”: “Nếu” được phép kinh doanh vàng tài khoản…
Cuối tháng 3/2010, các sàn giao dịch vàng đã đồng loạt đóng cửa. Hoạt động giao dịch vàng tài khoản ở nước ngoài cũng bị khóa. Mối liên thông duy nhất giữa thị trường vàng trong nước và quốc tế là hoạt động xuất nhập khẩu, vốn dĩ cũng chỉ là một cánh cửa hẹp. 7 tháng liên tục, giá vàng trong nước thấp hơn giá thế giới từ 300-500 nghìn/lượng. Kết quả là, đã có hơn 40 tấn vàng được xuất đi theo con đường chính thức.
Và 10 ngày trở lại đây, giá vàng thế giới tăng vọt, chinh phục mức đỉnh mới 1.800 USD/ounce, thì đà tăng của giá vàng trong nước còn nhanh và mạnh hơn, do mất cân đối cung cầu.
Có tới 100 tấn vàng trong kho, nhưng các ngân hàng đành nằm ngoài cuộc chơi. Bán ra một lượng, sẽ phải mua vào một lượng, vì vàng mà các ngân hàng nắm giữ là vàng huy động trong dân, nay không được huy động, cũng không được đặt lệnh đối ứng ra nước ngoài, vàng trong ngân hàng thừa thì cứ thừa, còn thị trường, thiếu thì vẫn cứ thiếu.
Thua thiệt nhất không ai khác chính là người dân: Phải mua giá cao, bán giá thấp. Còn xét về mặt vĩ mô, để nhập lại lượng vàng đã xuất từ đầu năm, con số mà Việt Nam phải bù thêm do vàng tăng giá, lên tới 150 triệu USD.
Khoảng cách giá trong nước và quốc tế được thu hẹp lại và không tốn ngoại tệ cho việc nhập vàng. Đây là 2 cái lợi lớn nhất của việc kinh doanh vàng tài khoản. Ủng hộ chủ trương kinh doanh vàng tài khoản trở lại nhằm lành mạnh hóa thị trường, nhưng giới chuyên gia cũng nhìn nhận, cần phải có một thị trường được tổ chức chặt chẽ, chứ không phải cái cách hoạt động manh mún của 26 sàn vàng trước đây.
Cho phép kinh doanh vàng tài khoản, hay tiếp tục coi đây là một hình thức đầu tư không lành mạnh, điều này còn phụ thuộc góc độ tiếp cận của Ngân hàng nhà nước. Nhưng có một thực tế, sau lệnh cấm cuối tháng 3 năm ngoái, các sàn vàng chui, các điểm nhận lệnh kinh doanh vàng tài khoản nước ngoài vẫn lén lút hoạt động.