Đoàn thanh tra kiến nghị Thủ tướng thu hồi lại diện tích đã giao cho ba doanh nghiệp và giao lại cho tỉnh thực hiện đúng theo quy hoạch đã được duyệt.

Ở dự án khu dân cư đường Đồng Khởi chỉ có ba ngôi nhà được xây, còn lại là cà phê và quán nhậu. Trong ảnh là một góc quán nhậu Vườn Bàng.

Bán trước trình sau

15 năm trước, sau khi được Chính phủ phê duyệt quy hoạch tổng thể xây dựng thành phố Biên Hoà, tỉnh Đồng Nai đã ra chủ trương đấu giá quyền sử dụng đất để xây dựng khu dân cư hai bên đường Đồng Khởi (phường Tân Hiệp). Mới chỉ nhìn thấy đất trên giấy, chưa hề giải toả, đền bù nhưng tham gia đấu giá có ba doanh nghiệp (công ty đầu tư đô thị kinh doanh nhà Đồng Nai, công ty dịch vụ vật tư nông nghiệp Phú Yên và công ty TNHH An Hưng), mỗi doanh nghiệp trúng một phần. Đấu giá xong, tỉnh đồng ý cho người trúng xây nhà, chung cư để bán.

Thời điểm này, việc vác đất đi đấu giá (bán) như tỉnh Đồng Nai làm là sai luật Đất đai. Vì vậy, nhằm hợp pháp hoá việc đã rồi, năm 1996, tỉnh làm ba tờ trình gửi Thủ tướng đề nghị thu hồi và giao đất (đã đấu giá) cho ba doanh nghiệp trên xây nhà ở. Tất nhiên, tỉnh giấu biệt chuyện đấu giá của hai năm trước. Thủ tướng đồng ý. Ba doanh nghiệp được giao gần 3,9ha để xây nhà bán. Tuy nhiên, cả ba đã không xây một căn nhà nào theo quyết định mà đồng loạt phân lô bán nền, trong khi chưa có một mét hạ tầng nào và họ đã thu về được khoảng 27 tỉ đồng chưa kể số khách hàng còn nợ gần 800 lượng vàng.

Để hợp thức hoá việc phân lô, bán nền trái luật của ba doanh nghiệp, năm 1998, một lần nữa tỉnh Đồng Nai trình Thủ tướng xin cho ba doanh nghiệp được phân lô bán nền (điều chỉnh quyết định giao đất của Thủ tướng năm 2006). Lý do xin: doanh nghiệp khó khăn về vốn (không xây được nhà) và bán nhà không chạy. Tỉnh cũng giấu nhẹm luôn chuyện phân lô, bán gần hết đất. Thủ tướng tiếp tục đồng ý với yêu cầu: làm hạ tầng xong mới được bán.

Vợ chồng tổng cục trưởng mua 26 lô trên giấy

Công ty Dịch vụ vật tư nông nghiệp Phú Yên (viết tắt: công ty Phú Yên – thuộc ban tài chính quản trị tỉnh uỷ Phú Yên) bị rơi vào tranh chấp với một đơn vị quân đội và 20 hộ dân đang ở trên phần đất mua trúng. Tuy vậy, đất tuy mới “được giao” trên giấy, đang tranh chấp, chưa được cắm mốc bàn giao nhưng họ vẫn “phân lô”  trên giấy để bán.

Một khách hàng lớn của công ty Phú Yên là vợ chồng ông Đặng Hạnh Thu (ông Thu hiện là tổng cục trưởng tổng cục Thuế, lúc đó là cục trưởng Hải quan Đồng Nai) đã mua tổng cộng 26 lô đất liền nhau (khoảng 2.155m2) ngay mặt tiền. Ông C., một hộ dân bị giải toả kể sau khi mua 26 lô đất xong, bà Tuyết – vợ ông Thu – cho xe ben đổ đất nhưng bị các hộ dân phản ứng. Vào thời điểm bán đất trúng đấu giá, công ty Phú Yên đã thuê nhà của vợ chồng ông Thu, bà Tuyết (đường 30.4 phường Quang Vinh) để làm văn phòng giao dịch.

Kể từ khi ông Thu cùng 47 cá nhân khác mua đất trên giấy của công ty Phú Yên (năm 1996 – 1997), tranh chấp khiếu kiện của các hộ dân đang sống trên đất bị quy hoạch trở nên gay gắt khiến tỉnh không thể cấp sổ đỏ được. Đến khoảng năm 2001, xuất hiện một “hội đồng giải thể” trong công ty Phú Yên nhằm giải quyết công nợ và làm thủ tục giải thể doanh nghiệp. Báo cáo với đoàn Thanh tra Nhà nước (nay là Thanh tra Chính phủ), công ty Phú Yên đã thống kê: bán 89 nền, thu hơn 7,2 tỉ, người mua còn nợ gần 800 cây vàng. Tính bình quân, mỗi lô đất bán giá  160 triệu đồng, ông Thu đã bỏ tiền ra hơn  4 tỉ đồng để mua 26 lô đất.

Tuy nhiên, mãi đến ngày 15.8.2006, ông Ao Văn Thinh, phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai mới ký đồng loạt 26 sổ đỏ cho người sử dụng đất là hội đồng giải thể công ty Phú Yên. Tất cả đều ghi mục đích sử dụng “đất ở đô thị”. Và chưa đầy một tháng sau, hội đồng giải thể nhanh chóng làm thủ tục chuyển nhượng 26 lô đất cho vợ chồng ông Thu. Tất nhiên, đó chỉ là thủ tục.

Nay, chủ 26 lô đất đang rao bán bớt. Tiếp một đồng nghiệp của chúng tôi, trong khu du lịch biệt thự phường Bửu Long, bà Tuyết giở ngay tấm bản đồ (vẽ tay) và đếm số lô cho khách xem. Theo bà Tuyết, chỉ rao bán ba lô, đã có người trả 2,5 tỉ đồng/lô. Còn lại 23 lô, gia đình đang cho thuê mở nhà hàng Vườn Bàng. Một cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai xác nhận, cuối năm 2008, vợ chồng ông Thu, bà Tuyết đã ký hợp đồng cho ông Nguyễn Minh Phước ở TP.HCM thuê năm năm với giá 10 triệu đồng/năm. Ký hợp đồng xong, ông Phước đã làm thủ tục xin phép xây dựng tạm trên khoảnh đất hơn 2.000m2 đó.