Chiều 6/9, buổi ra mắt Trung tâm đào tạo điện tử, vi mạch bán dẫn (ESC) đã được tổ chức tại Khu Công nghệ cao TP.HCM. Tham dự buổi ra mắt có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cùng đại diện các Bộ, ban ngành Trung ương và địa phương.

Trung tâm đào tạo điện tử, vi mạch bán dẫn (ESC) được hợp nhất từ Trung tâm đào tạo thiết kế vi mạch Khu Công nghệ cao (SCDC) và Trung tâm đào tạo Điện tử Quốc tế (IETC), tạo thành một hệ sinh thái đào tạo hoàn chỉnh tại Khu Công nghệ cao, góp phần trực tiếp vào nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho hai công đoạn ưu tiên phát triển của Việt Nam là thiết kế vi mạch và ứng dụng vi mạch. Việc hợp nhất này nhằm củng cố cho mục tiêu định vị: Việt Nam là trung tâm thiết kế vi mạch bán dẫn của khu vực và thế giới.      

Trung tâm đào tạo thiết kế vi mạch Khu Công nghệ cao (SCDC) được thành lập ngày 26/8/2022, là kết quả hợp tác giữa công ty Synopsys (Mỹ) và Ban quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM. Còn Trung tâm đào tạo Điện tử Quốc tế (IETC) hoạt động chính thức từ ngày 25/3/2023 trên cơ sở hợp tác giữa Trung tâm đào tạo Khu Công nghệ cao và Công ty Cổ phần Tập đoàn Sun Electronics.

Tại sự kiện ra mắt, ông Nguyễn Anh Thi, Trưởng ban Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM đã chỉ ra định hướng và chiến lược phát triển ngành vi mạch bán dẫn cho Việt Nam trong thời gian tới.

Theo ông, thực tiễn kinh nghiệm công nghiệp hóa các nước cho thấy không có quốc gia nào công nghiệp hóa thành công mà không phát triển được ngành công nghiệp điện tử mạnh và không có quốc gia nào phát triển được ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn mà không sở hữu ngành công nghiệp điện tử mạnh.

Hai ngành công nghiệp điện tử và vi mạch bán dẫn có mối quan hệ hữu cơ với nhau, phát triển ngành công nghiệp điện tử phải song hành và đi trước một bước để nắm bắt thị trường.

Theo ông Nguyễn Anh Thi, mục đích và trọng tâm phát triển các ngành công nghiệp điện tử, vi mạch bán dẫn của Việt Nam giai đoạn tới là phát triển hệ thống doanh nghiệp trong nước mạnh; việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) phải có chủ đích và được chọn lọc nhằm phục vụ cho mục tiêu phát triển các doanh nghiệp trong nước.  

Để đi nhanh, bắt kịp các nước trong các ngành này, Việt Nam cần có cách tiếp cận đột phá, đi thẳng vào khâu thiết kế, bao gồm thiết kế sản phẩm và thiết kế vi mạch.

Để thực hiện cách tiếp cận này, nguồn nhân lực trình độ cao có vai trò then chốt, quyết định và Việt Nam cần có một chiến lược tổng thể để phát triển nguồn nhân lực trong nước, đồng thời có những chính sách để thu hút các chuyên gia, nhà khoa học là người Việt Nam ở các nước phát triển, đặc biệt là tại Thung lũng Silicon, nhằm nhanh chóng tiếp thu, chuyển giao công nghệ, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong nước.    

Chia sẻ về thực tiễn phát triển ngành vi mạch bán dẫn tại Việt Nam hiện nay, ông Trịnh Thanh Lâm, Giám đốc kinh doanh Synopsys khu vực Nam Á cho biết, hiện Việt Nam đang làm tốt ở lĩnh vực thiết kế chip và có một nguồn nhân lực dồi dào để đào tạo phát triển ngành này. Chính vì thế, rất nhiều công ty mạnh về chip ở Mỹ, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc hay Đài Loan (Trung Quốc) đều đã đầu tư vào Việt Nam.

Synopsys đã khởi động các chương trình hỗ trợ đào tạo cho thiết kế chip ở Việt Nam, như trang bị các công cụ bản quyền, tổ chức các khoá học nâng cao…

Đáng chú ý, ông Trịnh Thanh Lâm cho biết với sự hỗ trợ trên, Việt Nam đã có nhóm thiết kế chip thành công đầu tiên là Viettel 5G DFE. Đây là chip được dùng để trang bị cho trạm phát sóng 5G và là kết quả sau 5 năm hợp tác giữa Viettel và Synopsys. 

Đại diện đến từ Synopsys cho rằng đây là thời điểm thích hợp nhất để Việt Nam đầu tư vào việc phát triển thiết kế chip. Tuy nhiên, theo ông, muốn phát triển được ngành này cần có sự đầu tư của Nhà nước.

Hiện nhiều nước trên thế giới đầu tư từ vài trăm triệu USD đến hàng chục và hàng trăm tỷ USD, nhưng Việt Nam hiện tại không cần đầu tư lớn như vậy.

Thay vào đó, cần tập trung phát triển nguồn nhân lực và Nhà nước đầu tư vào các hệ thống hỗ trợ kiểm thử chip khi thiết kế bằng cách xây dựng một trung tâm kiểm thử cho các trường đại học dùng chung.

Phát biểu tại sự kiện, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chúc mừng sự hợp tác, liên kết chiến lược giữa khu Công nghệ cao TP.HCM với các tập đoàn, doanh nghiệp quốc tế hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất vi mạch bán dẫn.

Đặc biệt, ông tin rằng một liên kết sẽ tạo nên điều kỳ diệu, làm nên các sản phẩm Make in Viet Nam, là liên kết những người con của Đất Việt thành đạt trên phạm vi toàn thế giới trong lĩnh vực công nghiệp điện tử và vi mạch bán dẫn.

Đồng thời, Phó Thủ tướng cũng cho rằng việc ra mắt Trung tâm đào tạo điện tử, vi mạch bán dẫn (ESC) rất có ý nghĩa và là cột mốc quan trọng trong tiến trình TP.HCM thực hiện Nghị quyết 98 của Quốc hội.

Theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, không có một đất nước công nghiệp mạnh nếu không có ngành công nghiệp điện tử, không có ngành công nghiệp điện tử mạnh nếu không xây dựng được ngành công nghiệp về vi mạch bán dẫn. Và sẽ không có ngành vi mạch bán dẫn mạnh nếu không có đội ngũ trí thức am hiểu về nó.

Nhìn vào sự đầu tư của các quốc gia đi trước thì Việt Nam đang gặp khó khăn. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng trân trọng khi Việt Nam có được sự giúp đỡ của các tập đoàn lớn, doanh nghiệp quốc tế trong việc hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho vi mạch bán dẫn và chỉ ra được con đường để Việt Nam phát triển không cần phải tiêu tốn nhiều tỷ USD.

Chính vì vậy, trong lĩnh vực vi mạch, bán dẫn, theo Phó Thủ tướng, quan trọng nhất là đào tạo nguồn nhân lực phải đi vào thực tế, bỏ qua các khâu trung gian và đi đến ngay khâu vườn ươm, bởi muốn đi xa ở ngành này cần phải có nghiên cứu cơ bản và phải hiểu về công nghệ lõi, phải biết cách học hỏi, để nhận chuyển giao và hiểu về bản chất.

Để làm được điều này, các trường Đại học phải là những nơi nghiên cứu cơ bản, những nơi đào tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao sau đại học và chính nguồn nhân lực đó sẽ giúp dẫn dắt thị trường. Đồng thời Việt Nam cần thay đổi cách tiếp cận, khuyến khích các doanh nghiệp, các ngành nghề cùng tham gia.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, Chính phủ cam kết sẽ phát triển ngành công nghiệp điện tử mạnh để tạo ra nhu cầu mạnh mẽ cho việc phát triển ngành vi mạch bán dẫn. Trong đó, Việt Nam sẽ đi từ khâu thiết kế mô hình sản phẩm, cho đến chế tạo, kiểm thử… Từ các nguồn lực đầu tư phát triển sự nghiệp khoa học và công nghệ, Nhà nước sẽ không hạn chế trong việc đầu tư hạ tầng để các doanh nghiệp, các trường Đại học có thể đưa vào đào tạo nguồn nhân lực với các phòng Lab hiện đại nhất.

“Không có gì mà Chính phủ không thể đầu tư cho việc phát triển, bởi đây là đầu tư cho tương lai. Tôi thay mặt cho Thủ tướng Chính phủ cam kết sẽ thực hiện", Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.