Thực chất, đây cũng là cái cớ, là giọt nước tràn ly để bùng nổ phản ứng của tập thể CN, bởi bức xúc sâu xa ở Cty Hữu Nghị (Đà Nẵng)  không chỉ lương thấp, tình trạng bị o ép làm thêm, tính tiền không sòng phẳng... mà còn là biểu hiện gia đình trị, chia chác trục lợi, việc giàu lên bất thường của một số lãnh đạo trong Cty bên cạnh sự cùng cực của công nhân...
 
Vì thế, sáng 15.1, dù mưa lớn và rét lạnh, nhưng cả trăm CN Cty vẫn đội mưa đứng trước cổng để phản đối chính sách hà khắc, và mức thu nhập "chết đói" tại Cty này. Đến 9 giờ cùng ngày, có thêm gần 300 CN khác của Cty này tiếp tục gia nhập, phản ứng dây chuyền.

Một số CN cho biết, nguyên nhân đình công là do gần đây Cty buộc tăng ca liên tục, thường xuyên phải làm việc từ 7 giờ sáng đến tận khuya và cả ngày chủ nhật, trong khi lương thấp, có người chỉ 800.000-900.000 đồng/tháng. Mức bình quân thu nhập của CN Cty cũng chỉ khoảng 1,2 - 1,6 triệu đồng.

Cho đến thời điểm này, Cty vẫn chưa thực hiện việc chi trả mức lương tối thiểu (tăng từ 740.000-880.000 đồng/người/tháng) theo quy định mới của Chính phủ. Đã thế, CNLĐ không được biết mức lương cơ bản của họ là bao nhiêu, giá khoán sản phẩm (đơn giá gia công) không được công khai, nên dẫu bị ép tăng ca, làm thêm nhiều giờ vẫn bị tính rất thấp, không phù hợp với công sức họ bỏ ra...

Theo bà Đàm Thị Thanh Xuân - Chủ tịch CĐ các KCN-CX Đà Nẵng, việc Cty Hữu Nghị chưa áp dụng chi trả lương theo mức quy định mới của Chính phủ là do khách quan. Cty này từ DN nhà nước, mới cổ phần, việc xây dựng bảng lương mới cần phải có thời gian. Tháng 12.2009, CĐ các KCN-CX và Ban quản lý các KCN-CX Đà Nẵng đã có cuộc làm việc, nhắc nhở Cty sớm áp dụng việc nâng mức lương tối thiểu, lập bảng lương, đơn giá khoán sản phẩm để minh bạch trong việc chi trả lương và giờ làm thêm cho CN, nhưng nay Cty vẫn chưa áp dụng.

Rút ruột Cty

Một số CN Cty tỏ ra bức xúc trước việc GĐ Cty - ông Trần Hồng Sơn, PGĐ Cty là ông Trần Cảnh Khải đã đưa hàng loạt các Cty, phân xưởng của em ruột, vợ và những người thân cận của mình vào gia công, cung cấp nguyên - phụ liệu... ngay tại Cty.
 
Trong đó có Cty Ánh Ngân của ông Trần Hồng Chiến (em ruột GĐ Trần Hồng Sơn) cùng vợ của PGĐ Khải đóng ngay trong Cty, đảm nhận việc in ấn giày dép; Cty NTV của ông Trần Hồng Chiến cung cấp mút; rồi Cty thêu Hương Linh của ông Trần Hồng Thắng (một người em khác của GĐ Sơn) chuyên thêu ren giày dép của Cty...
 
Điều đáng nói là chất lượng gia công, cung cấp sản phẩm của những "Cty con" này kém hơn ngoài thị trường, nhưng đơn giá lại cao hơn. Chính vì thế, giá thành gia công của sản phẩm hoàn thành bị nâng lên. Điều đó đồng nghĩa với đơn giá và thu nhập của CN thấp xuống.

Ngay khi xảy ra vụ đình công, LĐLĐ TP.Đà Nẵng, CĐ các KCN-CX, Sở LĐTBXH cùng chính quyền sở tại đã có mặt để giải quyết. Lãnh đạo Cty Hữu Nghị  đã tổ chức ngay cuộc đối thoại với tất cả CN và hứa sẽ tăng giá thêm 300 đồng/1 giờ làm thêm. Đồng thời trích 150 triệu đồng từ nguồn dự phòng để bù vào giờ công nhằm cải thiện thêm cuộc sống cho NLĐ.

Bà Đàm Thị Thanh Xuân cho biết, các cơ quan chức năng cũng đã buộc Cty này phải tăng đơn giá khoán sản phẩm để mức thu nhập bình quân của CN đạt 2 triệu đồng/người/tháng. Giải quyết ngay một số vướng mắc... Ngay sau cuộc đối thoại nói trên, CN đã trở lại làm việc.